آنگونه که در ایران متداول گردیده ، فاینانس به تأمین منابع مالی مورد نیاز اجرای پروژه ها و خرید تجهیزات طرح های تولیدی (سرمایه ای) و همچنین خدمات فنی و مهندسی پروژه ها با استفاده از تسهیلات اعتباری خارجی میان مدت ، وفق قراردادهای مالی منعقده با اعتبار دهندگان خارجی اطلاق می گردد
فعالیت های قابل قبول
اجرای پروژه های جدید زیربنایی/ تولیدی و طرحهای توسعه ای
خرید تکنولوژی و تجهیزات سرمایه ای و خدمات فنی مهندسی
واجدین شرایط
اشخاص حقوقی دولتی/ خصوصی
سقف پرداخت
معمولاً 85 درصد مبلغ قرارداد تجاری/پروفرم و هزینه بیمه صادراتی مربوطه (که بر اساس رتبه ریسک کشور استفاده کننده از تسهیلات محاسبه می گردد) مشمول تسهیلات فاینانس قرار می گیرد.
روش پرداخت
به طور معمول ابزار پرداخت ، اعتبار اسنادی بوده و نحوه پرداخت به شرح ذیل می باشد:
15 درصد مبلغ اعتبار اسنادی به عنوان پیش پرداخت و میان پرداخت
85 درصد مبلغ اعتبار اسنادی از محل تسهیلات فاینانس
با توجه به ماده 62 قانون محاسبات عمومی کشور،گشایش اعتبار اسنادی فاینانس جهت وزارتخانه ها، سازمانها و شرکت های وابسته دولتی که از بودجه عمومی استفاده می کنند موکول به ارائه تأییدیه سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور مبنی بر پیش بینی معادل ریالی اصل و فرع اقساط تسهیلات در بودجه سنواتی کشور به منظور بازپرداخت در سررسیدهای مقرر خواهد بود.
نرخ سود تسهیلات
سود تسهیلات بر اساس نرخ شناور (LIBOR/EURIBOR) و یا نرخ ثابت (CIRR) شش ماهه به اضافه حاشیه سود (MARGIN) که معمولاً 5/0 درصد نسبت به مبلغ استفاده شده از تسهیلات می باشد ، محاسبه می گردد. ضمناً سایر هزینه ها از جمله هزینه مدیریت در حدود 2/0 درصد نسبت به مبلغ تسهیلات و هزینه تعهد نیز در حدود 2/0 درصد نسبت به مبلغ استفاده نشده از تسهیلات اخذ می گردد.
دوره استفاده از تسهیلات
دوره استفاده از تسهیلات قراردادهای مالی بر اساس دوره حمل و اجرای پروژه مندرج در قراردادهای تجاری با توجه به خط مشی های سازمان توسعه و همکاریهای اقتصادی (OECD) تعیین می گردد.
دوره بازپرداخت
تعداد و توالی اقساط: بین 10 تا 17 قسط متوالی 6 ماهه می باشد.
سررسید اولین قسط: 6 ماه پس از نقطه شروع بازپرداخت که با توجه به مفاد قراردادهای تأمین مالی تعیین می گردد.
وثایق اعتباری
اموال غیر منقول
سفته/برات
برگ سپرده
اوراق سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس
اوراق بهادار
و سایر موارد حسب تشخیص مراجع اعتباری بانک.
مراحل اعطای تسهیلات فاینانس
بخش دولتی
1. مراجعه متقاضی به دبیرخانه هیات راهبری مستقر در سازمان سرمایه گذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران و ارائه در خواست استفاده از تسهیلات فاینانس به انضمام سایر اسناد و مدارک مربوطه از جمله تاییدیه بالاترین مقام اجرایی دستگاه ذیربط در خصوص دارا بودن توجیه اقتصادی و فنی و مالی طرح و انعکاس مراتب از طریق هیات راهبری به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران جهت انسداد سهمیه ارزی.
2. صدور مصوبه شورای اقتصاد و اعلام مراتب به دستگاه اجرایی ، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، متقاضی و هیات راهبری.
3. اعلام تاییدیه سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور مبنی بر تامین اصل و فرع اقساط بازپرداخت تسهیلات به بانک عامل.
4. پذیرش اولیه عاملیت و اخذ اسناد و مدارک مورد نیاز از متقاضی جهت انجام بررسیهای جامع کارشناسی به منظور صدور مصوبه نهایی اعتباری از سوی بانک عامل.
صدور مصوبه نهایی اعتباری منوط به ارائه تاییدیه سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور می باشد. همچنین ارائه قرارداد اعتباری منعقده فیمابین بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و دستگاه اجرایی و یا تودیع وثایق کافی از سوی متقاضی الزامی است.
5. اخذ و بررسی قرارداد تجاری منعقده فی مابین متقاضی و فروشنده (تایید شده از سوی وزاتخانه ناظر) توسط بانک عامل از لحاظ انطباق با مقررات ارزی جاری و صدور تاییدیه مفاد قرارداد تجاری مبنی بر بلامانع بودن گشایش اعتبار اسنادی فاینانس و اعلام مراتب به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و هیات راهبری.
6. تعیین منبع تامین مالی کننده طـرح (Financer) از سـوی بانک مرکزی جمهوری اسـلامی ایـران و اعـلام بلامـانع بودن انعقـاد قرارداد فـرعی طرح (Individual Facility Agreement) به بانک عامل و اعلام مراتب به هیات راهبری.
7. انجام مراحل ثبت سفارش در اداره کل دفتر ثبت سفارش و نظارت بر مبادلات بازرگانی وزارت بازرگانی توسط مجری طرح
8. انعقاد قرارداد مالی، گشایش اعتبار اسنادی، ارسال نسخه مصدق قرارداد مالی منعقده و اعتبار اسنادی مفتوحه به انضمام گواهیهای اخذ وثایق کافی توسط بانک عامل به وزارت امور اقتصادی و دارایی جهت صدور ضمانتنامه ( L.O.I (Letter of Inclusion تحت ضمانتنامه اصلی صادره وزارت مذکور (Sovereign Guarantee) و اعلام مراتب به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران جهت صدور جدول پیش بینی بازپرداخت و گواهیهای ثبت آماری
9. صدور ضمانتنامه توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی و ارسال نسخه اصل ضمانتنامه جهت اعتبار دهنده خارجی
10. حمل کالا ، ارائه و معامله اسناد، استفاده از تسهیلات و پرداخت وجوه میان پرداخت
11. پرداخت هزینه و سود دوران ساخت مطابق قرارداد مالی
12. راه اندازی طرح
13. بازپرداخت اقساط و سودهای مترتبه
بخش غیردولتی
1. مراجعه متقاضی به دبیرخانه هیات راهبری مستقر در سازمان سرمایه گذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران و ارائه در خواست استفاده از تسهیلات فاینانس به انضمام سایر اسناد و مدارک مربوطه و انعکاس مراتب از طریق هیات راهبری به بانک عامل به منظور پذیرش عاملیت طرح و نیز به دستگاه اجرایی جهت اخذ موافقت در خصوص پذیرش طرح.
2. انجام بررسی های کارشناسی توسط دستگاه اجرایی و اعلام نظر به بانک عامل جهت انجام بررسی توجیه اقتصادی ، فنی و مالی طرح و نیز اعلام مراتب به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران جهت انسداد سهمیه ارزی مربوطه.
3. پذیرش اولیه عاملیت و اخذ اسناد و مدارک مورد نیاز از متقاضی از جمله توجیه اقتصادی و فنی و مالی طرح جهت انجام بررسی های جامع کارشناسی به منظور صدور مصوبه اعتباری از سوی بانک عامل.
4. بررسی قرارداد تجاری منعقده فی مابین متقاضی و فروشنده (تایید شده از سوی وزاتخانه ناظر) توسط بانک عامل از لحاظ انطباق با مقررات ارزی جاری و صدور تاییدیه مفاد قرارداد تجاری مبنی بر بلامانع بودن گشایش اعتبار اسنادی فاینانس و اعلام مراتب به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و هیات راهبری.
5. تعیین منبع تامین مالی کننده طـرح (Financer) از سـوی بانـک مرکـزی جمهوری اسـلامی ایـران و اعـلام بلامـانع بودن انعقـاد قرارداد فـرعی طرح (Individual Facility Agreement) به بانک عامل و اعلام مراتب به هیات راهبری.
6. انجام مراحل ثبت سفارش در اداره کل دفتر ثبت سفارش و نظارت بر مبادلات بازرگانی وزارت بازرگانی توسط مجری طرح .
7. انعقاد قرارداد مالی، گشایش اعتبار اسنادی، ارسال نسخه مصدق قرارداد مالی منعقده و اعتبار اسنادی مفتوحه به انضمام گواهیهای اخذ وثایق کافی توسط بانک عامل به وزارت امور اقتصادی و دارایی جهت صدور ضمانتنامه L.O.I ) Letter of Inclusion) تحت ضمانتنامه اصلی صادره وزارت مذکور (Sovereign Guarantee) و اعلام مراتب به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران جهت صدور جدول پیش بینی بازپرداخت و گواهیهای ثبت آماری .
8. صدور ضمانتنامه توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی و ارسال نسخه اصل ضمانتنامه جهت اعتبار دهنده خارجی.
9. حمل کالا ، ارائه و معامله اسناد، استفاده از تسهیلات و پرداخت وجوه میان پرداخت.
10. پرداخت هزینه و سود دوران ساخت مطابق قرارداد مالی.
11. راه اندازی طرح.
12. بازپرداخت اقساط و سودهای مترتبه.