تعیین شاخصهای تحقیق

تعیین شاخصهای تحقیق

شاخص متغیری است که برای ارزیابی شرایط و حساسیت ها، ‌مقایسه بین مکان ها و موقعیت ها، و نیز ارزیابی شرایط و گرایش ها در ارتباط با اهداف و مقاصد، تامین اطلاعات هشداردهنده، پیش بینی شرایط و روند آینده به کار رود. این اطلاعات در برخی سطوح تصمیم گیری بسیار مهم و مؤثرند و بنابراین قابل بکارگیری برای برنامه ریزی، پایش و ارزشیابی هستند. در عین حال از آنجا که امکان مقایسه را فراهم می سازد می توان وضعیت امروز را با گذشته مقایسه نمود و پیش بینی هایی برای آینده نمود.

در واقع شاخص ها متغیرهایی هستند که نشان می دهند که سیستم در عمل چگونه خصوصیاتی دارد. هر متغیری به مجموعه ای از خصوصیات ذاتی وابسته است که باعث می شود آن متغیر از دیگر متغیرها تمیز داده شود. شاخص ها ممکن است کمی باشند یا کیفی.

شاخص های کیفی در سه حالت بر شاخص های کمی ترجیح دارند: وقتی اطلاعات کمی (مقداری) در دسترس نباشد، وقتی مشخصه مورد نظر ذاتا غیر قابل اندازه گیری باشد و زمانی که هزینه اندازه گیری تعیین کننده باشد. در برخی حالات ارزیابی های کیفی می توانند به نمادهای کمی تبدیل شوند.

نکته بسیار مهم این است که شاخص های ذهنی (کیفی) را می توان برای تعیین “وزن” شاخص های عینی به کار برد. همچنین شاخص های ذهنی برای مقایسه های بین المللی مفید نیستند زیرا سطح رضایتمندی افراد در کشورهای مختلف به عوامل مختلف بستگی دارد. همچنین گاهی افراد از یک موضوع اطلاع یا شناخت کافی ندارند و در این صورت نمی توان از شاخص های ذهنی استفاده نمود. برای مثال اگر اکثریت مردم در یک بررسی نشان دهند که با تراز موازنه پرداخت ها آشنا نیستند، آیا باید دولت آن را کنار بگذارد.